Wat is natuurverf & een korte geschiedenis
WAT IS NATUURVERF?
Natuurverf is de verzamelnaam voor natuurlijke decoratieve en beschermende oppervlaktebehandelingsmiddelen, dienend voor uiteenlopende ondergronden zoals hout, kurk, metaal, steen, bepleisteringen enz. Natuurverf wordt met respect voor mens en milieu gemaakt met ongevaarlijke natuurlijke grondstoffen van plantaardige, dierlijke of minerale oorsprong.
Dergelijke grondstoffen zijn voor natuurverf benutbaar zonder gebruik te moeten maken van ingrijpende chemische raffinages en transformaties, zoals bijvoorbeeld voor aardoliederivaten en andere complexe grondstoffen voor synthetische verf het geval is.
SAMENSTELLING NATUURVERF
Natuurverf bestaat voor het overgrote deel uit plantaardige of minerale grondstoffen. Ze bevat lijnolie, bijenwas of natuurhars als bindmiddel en verder natuurlijke pigmenten en natuurlijke oplosmiddelen (water of terpentijn). De bestanddelen zijn grotendeels hernieuwbaar of onuitputtelijk. Een ander pluspunt is dat de bestanddelen goed afbreken en dus minder belastend zijn als afval. De meeste natuurverven zijn watergedragen, maar er zijn ook natuurverven met solventen als oplosmiddel. Natuurverven in poedervorm bevatten bovendien geen bewaarmiddelen of schimmelwerende stoffen.
HET VERSCHIL MET SYNTHETISCHE VERF
In de klassieke (synthetische) verven gebruikte men vroeger vooral oplosmiddelen (solventen) die erg belastend zijn voor de gezondheid en het milieu. Tegenwoordig wordt er meer en meer overgeschakeld naar watergedragen (of waterverdunbare) verf, deze is beter dan solventgedragen verf. Laat je echter niet misleiden: ook waterverdunbare verf kan milieubelastend zijn! Er kunnen namelijk schimmelwerende middelen en bindmiddelen inzitten die de kwaliteit van het grondwater aantasten en voor waterorganismen en de mens erg schadelijk zijn. De zogenaamde latex-, acrylen vinylverven bestaan voor het grootste deel uit minuscule kunststofdeeltjes die door geen enkel waterzuiveringsstation tegengehouden worden en dus vroeg of laat in de zee belanden. Hoewel ze watergedragen zijn, komen de belangrijkste bestanddelen uit de petrochemische industrie.
KORTE VERFGESCHIEDENIS
NATUURVERF: ZO OUD ALS DE MENSHEID, EN NOG STEEDS DE BESTE KEUZE!
Sinds het ontstaan van de menselijke soort tot in de 19de eeuw waren alle middelen om te schilderen natuur, doch niet altijd ongevaarlijk. Doorheen de geschiedenis hebben schilders zelf hun verf gemaakt met grondstoffen die in de natuur voorhanden, of daarvan afgeleid waren. Hoewel het zelf mengen en wrijven van kleuren bij de huisschilders nog tot in de 20e eeuw in zwang bleef, werden steeds meer kant en klare verven door verffabrieken geleverd. Na WO1 is de ontwikkeling van synthetische verven razendsnel gegaan.
In de 1960er jaren bracht de arts Hubert Palm, met zijn talrijke voordrachten en zijn boek “Das gesunde Haus”de “Baubilogie” tot leven. Tot dan had de bouwmaterialenindustrie, de verfbranche op kop, meer belangstelling gehad voor winst dan voor de volksgezondheid. Verven en vooral houtbeschermingsmiddelen met o.a. lindaan en pentachloorphenol bleken levensbedreigend te zijn. Groeperingen van nabestaanden van dodelijke slachtoffers en ongeneeslijk zieke slachtoffers van de chemische industrie hebben daarom in Duitsland jarenlang meerdere processen gevoerd tegen de chemische industrie en verffabrikanten. In die sfeer van verontwaardiging en protest kreeg de bouwbiologie met haar gezond bouwen en wonen ruime belangstelling.Gelijktijdig met de eerste sectorbedrijven werden o.a. de “Arbeitsgruppe Gesundes Bauen + Wohnen” (later Institut für Baubiologie + Ökologie Neubeuern), het “Institut für Baubiologie” in Rosenheim en de “Bund für Architektur & Baubiologie”, opgericht.
Criteria voor producten en gedragscodes voor fabrikanten werden opgesteld. Fabrikanten van producten voor de sector gezond bouwen en wonen moesten voortaan de volledige samenstelling van hun producten declareren. In Vlaanderen werd het Genootschap Gezond Bouwen en Wonen opgericht (voorloper van VIBE vzw). In 1980 werd Alternatuur, later Bio Home c.v.b.a., de eerste invoerder en verdeler van natuurverf in België.
